Boeren van Texel gaan van start met zoetwateropslag in strijd tegen droogte
Auteur: Tine te Winkel
Boeren op Texel hebben vandaag groen licht gekregen van het Waddenfonds voor het project ‘Zoete Toekomst Texel’. Daarmee zetten de agrariërs van het Waddeneiland een belangrijke stap op weg naar zelfvoorziening op het gebied van zoetwater. Dat is hard nodig, want voor het derde jaar op rij hebben boeren te maken met een lange periode van droogte en een verbod op beregening. Opslag van water in de winter moet uitkomst bieden. Met ‘Zoete Toekomst Texel’ wordt dit nu op twee locaties in de praktijk getest.
De eerste beregeningsverboden van dit jaar zijn alweer ingegaan. De lange periode van droogte zorgt namelijk voor sterk dalende waterstanden. Het is de derde zomer op rij dat boeren worden geconfronteerd met aanhoudende droogte, met het risico op misoogsten. Boeren hebben dan ook grote behoefte aan innovatieve irrigatiemethoden, om de gewassen ook in droge tijden te kunnen voorzien van water.
Zelf voorzien in irrigatiewater
Op Texel zijn boeren al langer aan deze situatie gewend. Op het eiland is geen externe wateraanvoer en geldt een permanent, algeheel beregeningsverbod. De agrariërs houden om die reden rekening met eens in de vier jaar een misoogst. Om de akkers toch te kunnen irrigeren – ook tijdens de vele droge zomers die ze nog te wachten staan – leeft onder de boeren op Texel al jaren de wens om zelf in hun eigen irrigatiewater te kunnen voorzien. Samen met LTO Noord en Acacia Institute hebben ze daarom het initiatief genomen om het eiland zelfvoorzienend te maken op het gebied van zoetwater met het ambitieuze project ‘Zoete Toekomst Texel’.
Regenwater uit de winter vasthouden
Jaarrond valt er voldoende neerslag op Texel om te kunnen voorzien in de vraag van de landbouw. Het probleem is dat het water grotendeels in de winter valt, dus niet wanneer het nodig is. In de winter is er juist zoveel water, dat het in de Waddenzee moet worden gepompt. Jaarlijks gaat er zo 44 miljoen m3 aan zoetwater verloren. Arnold Langeveld, voorzitter LTO Noord afdeling Texel en één van de initiatiefnemers van ‘Zoete Toekomst Texel’, vertelt: “Voor alle landbouw op Texel hebben we jaarlijks 6 tot 7 miljoen m3 nodig, dat betekent dat we 15% van het water moeten zien vast te houden. Die uitdaging gaan wij als agrariërs van Texel graag aan.”
Testen op twee locaties
In het kader van ‘Zoete Toekomst Texel’ wordt komende drie jaar op twee locaties getest of regenwater tijdens de winter in de ondergrond kan worden opgeslagen. Het water wordt vervolgens in de zomer op een zuinige en slimme manier gebruikt om zo’n 50 tot 100 hectare aan akkers te irrigeren. Om te zorgen dat het project niet resulteert in een weliswaar werkend maar onbetaalbaar systeem wordt scherp gekeken naar de kosten, baten en andere financiële aspecten van deze watervoorziening.
Officieel startschot
Met de goedkeuring van het Waddenfonds is vandaag het officiële startschot gegeven voor ‘Zoete Toekomst Texel’. Ook de agrariërs van Texel, Provincie Noord-Holland, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, LTO Noord Fondsen, Gemeente Texel, TESO, Texelfonds en de Krim Texel dragen financieel bij aan het project. Zes boeren op twee locaties hebben zich inmiddels gecommitteerd aan het project, zij staan klaar om te beginnen. Langeveld: “Eigenlijk staan we al tien jaar in de startblokken. We zijn blij dat het Waddenfonds nu te hulp schiet. Uiteindelijk is het een lange weg geweest maar zeker in deze droge zomer zijn we des te meer gemotiveerd om te werken aan een ‘zoete toekomst’.”